TP HCM tìm lối ra cho các dự án PPP

  • www.doanhtri.net
  • 04-07-2020
  • 834 lượt xem
Dự án cầu Bình Triệu 2 (giai đoạn 2 - phần 2), thực hiện theo hợp đồng BOT, hiện tạm ngưng và TP HCM đang chủ trương chuyển qua đầu tư bằng vốn ngân sách Ảnh: GIA MINH
 
Lãnh đạo UBND TP HCM cho biết sẽ chủ động đề xuất các dự án theo hình thức đối tác công - tư và tổ chức đấu thầu công khai.
 
Sáng 3-7, HĐND TP HCM đã giám sát về việc chấp hành pháp luật trong công tác quản lý đầu tư đối với các dự án đầu tư theo hình thức đối tác công - tư (PPP) trên địa bàn TP.
 
Cần tính kỹ quỹ đất thanh toán
 
Thay mặt UBND TP báo cáo với đoàn giám sát, Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Trần Anh Tuấn cho biết hiện TP đang quản lý 22 hợp đồng dự án đã ký kết và đang triển khai theo hình thức PPP với tổng số vốn hơn 64.200 tỉ đồng; 166 dự án đang thực hiện thủ tục đầu tư với tổng vốn hơn 324.000 tỉ đồng và đang kêu gọi đầu tư gần 293 dự án ở các lĩnh vực giao thông, môi trường, giáo dục, y tế... Ông Tuấn nhìn nhận hình thức PPP đã mang nhiều lợi ích trong việc quản lý, khai thác công trình, dịch vụ công cộng ở TP; hút nguồn vốn từ tư nhân để đầu tư phát triển hạ tầng, giải quyết nhu cầu vốn trong điều kiện ngân sách TP còn hạn chế. Tuy nhiên, ông Tuấn cũng cho rằng hiện tại văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến đầu tư theo hình thức PPP rất nhiều, phức tạp với 15 luật và nghị định, 28 thông tư liên quan. Có một số quy định chưa rõ ràng, nhất quán. Trong khi đó, thời gian hoàn thành các thủ tục đầu tư một dự án PPP theo quy định thông thường mất khoảng 2 năm, qua 5 bước. Điều này ảnh hưởng rất nhiều đến việc thu hút đầu tư theo hình thức PPP.
 
Đại biểu Cao Thanh Bình, Phó Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND TP, chỉ ra tiến độ các dự án PPP còn chậm, một số dự án phải tạm dừng để rà soát pháp lý. Do đó, UBND TP cần chặt chẽ hơn việc tổ chức cũng như tính toán quỹ đất thanh toán cho nhà đầu tư để giảm chi phí phát sinh, bởi càng kéo dài thì chi phí càng tăng. Dẫn chứng dự án đường song hành phía Nam cao tốc TP HCM - Long Thành, đoạn từ nút giao An Phú đến Vành đai 2, ông Bình cho biết nhà đầu tư đã tự ứng vốn trước để làm nhưng dự án đang bị vướng mặt bằng ở quận 2 và 9, địa phương thì đổ lỗi cho nhà đầu tư phối hợp các sở ngành chưa chặt chẽ trong việc xác định ranh, xác định giá trị đất.
 
Ông Bình cũng đề nghị đối với những dự án BOT (xây dựng - kinh doanh - chuyển giao) đang bị vướng về pháp lý do có quy định mới như cầu đường Bình Triệu, Tân Kỳ Tân Quý thì UBND TP cần sớm làm văn bản kiến nghị trung ương tháo gỡ vì đây là những khu vực có áp lực giao thông lớn.
 
Đại biểu Triệu Đỗ Hồng Phước, Trưởng Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND TP, đề nghị UBND TP có giải pháp khắc phục đối với những dự án chỉ có một nhà đầu tư tham gia để tạo tính cạnh tranh. Đồng thời, có cách tháo gỡ đối với các dự án đã hoàn thành nhưng chưa thanh toán quỹ đất cho nhà đầu tư. Theo ông Phước, phải làm rõ tình trạng này là do lỗi của nhà đầu tư, sở ngành hay do vướng quy định pháp luật.
 
Phải thay đổi cách làm
 
Phó Chủ tịch UBND TP Võ Văn Hoan nhìn nhận đối với các quốc gia đang phát triển, nguồn lực có hạn thì việc huy động nguồn lực từ tư nhân, nước ngoài cùng tham gia đầu tư hạ tầng giao thông, đô thị là rất cần thiết. Đây chính là ưu điểm của hình thức PPP. Tuy nhiên, hình thức đầu tư này cũng còn nhiều bất cập. Điển hình như nguyên tắc của PPP là xây dựng cơ sở hạ tầng và khai thác quỹ đất dọc theo dự án nhưng các nhà đầu tư làm dự án một nơi lại muốn được thanh toán đất chỗ khác. Ngoài ra, Chính phủ cho phép thanh toán bằng tiền hoặc đất nhưng các nhà đầu tư đều chọn đất vì chỉ 5 năm sau khi ký hợp đồng đất đã có giá hơn rất nhiều, lãi suất ngân hàng không bằng. Điều này dẫn đến việc thanh toán cho các nhà đầu tư thời gian qua gặp rất nhiều khó khăn.
 
Theo ông Võ Văn Hoan, sắp tới TP sẽ chủ động đề xuất, đưa ra các dự án để đấu thầu công khai, kêu gọi đầu tư, nhất là các dự án trọng điểm, cần ưu tiên chứ không để nhà đầu tư tự đề xuất. Việc này để tránh tình trạng nhà đầu tư tự đề xuất dự án, TP xem xét đồng ý nhưng chỉ có duy nhất đơn vị đề xuất tham gia, dẫn đến việc chỉ định. Phó Chủ tịch UBND TP nói việc chỉ định thầu về cơ bản không xấu, không sai nhưng ẩn chứa bên trong nhiều rủi ro. Nếu lơ là thì nhà nước sẽ bị thiệt. Chính vì lẽ đó, trong giai đoạn 2018-2019 hình thức này đã phải dừng lại và vừa qua đã bị Quốc hội khai tử. Ông Võ Văn Hoan cũng cho hay UBND TP đang chuẩn bị một quy trình cụ thể cho từng loại hợp đồng khi thực hiện theo hình thức PPP, đồng thời kiến nghị trung ương có quy trình để liên kết các bộ, ngành trung ương hỗ trợ các địa phương thực hiện các dự án PPP.
 
Phó Chủ tịch HĐND TP Phan Thị Thắng đề nghị UBND TP phải sớm ban hành quy trình cụ thể đối với việc thực hiện từng loại hợp đồng của dự án theo luật PPP mới vừa được Quốc hội ban hành. Cùng với đó, ban hành quy chế phối hợp giữa các sở - ngành, quận - huyện để thực hiện và có những cam kết để thực hiện dự án PPP trong công tác bồi thường phải phù hợp với tiến độ đã ký kết. 
 
Sắp tới khó khăn hơn
 
Ông Trần Anh Tuấn, Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư TP HCM, cho biết thời gian tới, khi Luật PPP bắt đầu có hiệu lực, dự báo TP sẽ gặp khó khăn trong việc kêu gọi đầu tư các dự án không có nguồn thu từ hoạt động cung cấp dịch vụ công hoặc khó khả thi về tài chính như chống ngập, cống kiểm soát triều, đê kè, trụ sở cơ quan nhà nước, nghĩa trang, di dời các hộ dân ven kênh rạch... "Nguyên nhân do Luật PPP không còn quy định về đầu tư theo hình thức hợp đồng BT. Ngoài ra, luật mới cũng quy định tổng mức đầu tư tối thiểu của dự án phải là 200 tỉ đồng và hạn chế nhiều lĩnh vực đầu tư. TP sẽ có ít dự án đầu tư theo hình thức PPP và sẽ khó phân cấp được cho các quận - huyện kêu gọi đầu tư cho các dự án có quy mô dưới 200 tỉ đồng" - ông Tuấn nói.
 
PHAN ANH  https://nld.com.vn/
 

Xem thêm Bất động sản